Το 20% των γυναικών βιώνουν πιο έντονο πόνο και δυσφορία κατά την διάρκεια της περιόδου τους, επειδή πάσχουν από δυσμηνόρροια, που τις αναγκάζει για μια δύο μέρες να μείνουν στο κρεβάτι λόγω έντονου πόνου.

Η δυσμηνόρροια εμφανίζεται συνήθως σαν πόνος κράμπας – μετά την ωορρηξία – ή ενόχληση στην άνω κοιλιακή χώρα, που μπορεί να παρουσιάζεται σε κύματα, ενώ ο πόνος της μέσης, στους μηρούς και τα ισχία είναι συμπτώματα που συνήθως συνοδεύουν την κατάσταση αυτή. Είναι πιθανόν οι πόνοι αυτοί – περίπου όμοιοι με εκείνους του τοκετού – να καθηλώσουν τη γυναίκα στο κρεβάτι, να την ακινητοποιήσουν και να της περιορίσουν τη δραστηριότητά της.

Ακόμη, μπορεί να παρουσιαστεί ναυτία, τάση προς έμετο, εφίδρωση, πονοκέφαλος, ημικρανία, ζαλάδα, λιποθυμικά επεισόδια, αδυναμία, διάρροια, φούσκωμα. Όμως, μπορεί να επιφέρουν και ψυχολογική αναστάτωση – όπως κατάθλιψη και συναισθηματική ανισορροπία.

Πρωτοπαθής δυσμηνόρροια

Η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια, που παρουσιάζεται σε νεαρές γυναίκες – περίπου 20 ετών – και σε όσες δεν έχουν τεκνοποιήσει, οφείλεται συνήθως σε ορμονικούς παράγοντες, και συγκεκριμένα στην υπερβολική παραγωγή της προσταγλανδίνης.

Δευτεροπαθής δυσμηνόρροια

Η δευτεροπαθής επηρεάζει ηλικίες από 25 έως 40 ετών, και οφείλεται κυρίως στην ενδομητρίωση, αλλά και στα ινομυώματα ή στις κύστες ωοθηκών. Μάλιστα, σε αυτές τις περιπτώσεις ο πόνος είναι πιο έντονος και μεγαλύτερος σε διάρκεια. Τα πιο έντονα συμπτώματα αρχίζουν μία με δύο ημέρες πριν την έμμηνο ρύση και συνήθως διαρκούν για δύο με τρεις ημέρες αφού ξεκινήσει, και υποχωρούν με φαρμακευτική αγωγή.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση της δυσμηνόρροιας γίνεται με τα αντισυλληπτικά από το στόμα και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Τα φάρμακα αυτά αναστέλλουν τη σύνθεση των προσταγλανδινών, ανακουφίζοντας από τον πόνο.

Στις περιπτώσεις δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας η αντιμετώπιση του πιθανού αιτίου, ινομύωμα ή ενδομητρίωση, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση.
Αρκετές γυναίκες καταφεύγουν σε εναλλακτικές μη φαρμακολογικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της δυσμηνόρροιας όπως για παράδειγμα ζεστά επιθέματα, ξεκούραση στο κρεβάτι και ύπνος, άσκηση, διαλογισμός, αρωματικά έλαια, αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου, σιδήρου ή/και βιταμίνης D.

Η ζέστη γενικά μπορεί να λειτουργήσει καταπραϋντικά για τον πόνο, δηλαδή ένα ζεστό ντους ή η τοποθέτηση μιας θερμοφόρας με ζεστό νερό στην περιοχή της κοιλιάς.  Επίσης, η συστηματική άσκηση μπορεί να ωφελήσει στην ύφεση των συμπτωμάτων, όμως καλό είναι να αποφεύγεται τις μέρες που η γυναίκα πονάει.

Πάντως, η πλειοψηφία των νεαρών γυναικών χρησιμοποιούν αναλγητικά για την ανακούφιση του πόνου, δεδομένου ότι οι φαρμακευτικές μέθοδοι θεραπείας καταγράφονται ως πιο αποτελεσματικές από τις μη φαρμακευτικές μεθόδους.

Διερεύνηση

Αν μία γυναίκα πονάει πάρα πολύ, αν ο πόνος επιδεινώνεται με τους μήνες, αν συνοδεύεται από ναυτία, πόνο στην πλάτη ή τα πόδια και αν τα απλά παυσίπονα δεν καταφέρνουν να ανακουφίσουν τον πόνο, πρέπει να ενημερώνεται ο γυναικολόγος της.  Αυτό γιατί μπορεί να υπάρξει ανησυχία για άλλα γυναικολογικά προβλήματα, που μπορεί να κρύβονται πίσω από τους έντονους πόνους περιόδου, όπως είναι η ενδομητρίωση.